ZDZISŁAW SADOWSKI – TW „ROBERT”
Gazeta Polska
Zdzisław Sadowski, honorowy prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego i redaktor naczelny pisma „Ekonomista”, był zarejestrowany jako tajny współpracownik SB o pseudonimie „Robert” – wynika z akt zgromadzonych w IPN. SB posługiwała się nim do rozpracowywania znanego ekonomisty, prof. Edwarda Lipińskiego.
Bezpieka chciała kontrolować za pośrednictwem TW szczególnie takich profesorów, jak Edward Lipiński, Michał Kalecki czy Włodzimierz Brus. Sadowski potwierdził swoje kwalifikacje do tego zadania, stwierdzając w obecności oficera SB, że zna wszystkich znaczących ekonomistów.
W opisie TW dokonanym po rozmowach wstępnych z kandydatem podkreślono, że jest on „lojalnym obywatelem PRL, któremu mocno zależy na dobrej pozycji naukowej, zarówno wśród organów państwowych, jak i wśród ekonomistów”.
Motywację dla pozyskania Sadowskiego stanowiła „osobowość figuranta i fakt, że od lat jest związany towarzysko z interesującymi nas osobami”. Dotyczyło to ekonomistów polskich i naukowców z państw kapitalistycznych. SB miało też na uwadze, że kandydat na TW zna biegle angielski i często towarzyszy obcokrajowcom przyjeżdżającym do Polski. Ppor. Dobrogoszcz zapisał, że kandydat zostanie pozyskany ze względów patriotycznych. Oficer zaproponuje mu także wynagrodzenie za współpracę ze służbami. „W związku z wysoką inteligencją kandydata i pełnieniem przez niego wysokich funkcji zobowiązanie o współpracy nie zostanie pobrane – a uczyni się to dopiero w trakcie współpracy” – zanotował podporucznik.
– W latach pięćdziesiątych były wytyczne, by przy werbowaniu osób ze środowisk naukowych odstępować od formalnej rejestracji – mówi Grzegorz Majchrzak z IPN. – Zdarzało się bowiem, że osoba, która spotykała się z UB i czerpała z tego korzyści, przy próbie formalizacji odmawiała wszelkich kontaktów– wyjaśnia historyk.
Bezpiece zależało przede wszystkim, by Zdzisław Sadowski udzielał informacji o prof. Edwardzie Lipińskim, przeciwko któremu prowadziła sprawę o krypt. „Dziadek”.
W latach 50. profesor Lipiński nie mógł prowadzić wykładów na SGH, później pozbawiono go funkcji prezesa Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego.
Filed under: Z internetu | Tagged: ekonomiści, PRL, profesor, SB, TW | 1 Comment »